De zorgtransformatie vraagt om onderwijsmaatwerk

In Gedeelde Zorg werken alle zorg- en welzijnsinstellingen in regio Midden-Holland samen. “Met gezamenlijke initiatieven en projecten spelen we in op de alsmaar stijgende zorgvraag.” Directeur Marloes Braber biedt ons een kijkje achter de schermen bij het dit jaar verhuisde Gedeelde Zorg.

De zorg is geen onbekende wereld voor je. Wat heb je hiervoor gedaan?

“Hiervoor werkte ik in het Groene Hart Ziekenhuis. Mijn werk richtte zich eigenlijk altijd op de samenwerking tussen ziekenhuizen en verwijzers, zoals de huisartspraktijken en fysiotherapiepraktijken. De afgelopen jaren heb ik me meer gericht op de samenwerking tussen meerdere zorgorganisaties, bijvoorbeeld die in de acute-zorgketen. Die ervaring komt goed van pas bij mijn huidige werk. Samenwerking tussen zorg en welzijn speelt een belangrijke rol bij Gedeelde Zorg.”

Waarom is die samenwerking zo belangrijk?

“Er komt een enorme zorgvraag op ons af en die gaat alleen maar toenemen. Landelijk gaat het om een groei van acht procent. In onze regio is dat 25 procent. Die uitdaging is hier extra groot, omdat de gemeentes aan het groeien zijn. Er komen meer mensen wonen en dan wordt de zorgvraag ook groter. Als we zorg blijven leveren zoals we dat nu doen, dan kunnen we die zorgvraag niet meer opvangen. We moeten echt meer samenwerken, goed kijken naar wie doet wat en zorg op de juiste plek leveren. Daarnaast is een vraag niet altijd een zorgvraag. Het kan ook een hulpvraag zijn. Daarvoor is een verschuiving van zorg naar welzijn nodig. Dat vraagt om samenwerking met het sociaal domein en inzetten op zorgzame buurten.”

Hoe pakt Gedeelde Zorg die samenwerking aan?

“We zijn in eerste instantie gestart met de drie thema’s acute zorg, gegevensuitwisseling en chronische ouderenzorg. Daar hebben we een aantal programmalijnen voor opgezet. Met betrokken organisaties zijn we aan de slag gegaan met verbeteringen binnen die thema’s.

Toen kwam er een landelijke ontwikkeling: het Integraal Zorgakkoord, dat vraagt om regionale samenwerking op meer onderwerpen. De insteek is breder dan onze drie thema’s, dus hebben we nogmaals kritisch gekeken naar wat er exact speelt in deze regio. Hierbij kwam bijvoorbeeld mentale gezondheid naar voren als belangrijk aandachtspunt. Op basis van het regiobeeld zijn er zo tien thema’s ontstaan, waarlangs we de zorg gaan transformeren. Daar omheen hebben we een mooi transformatieplan geschreven, dat eigenlijk al die facetten bevat. Hoe kunnen we de zorg slimmer organiseren? Dat plan wordt momenteel beoordeeld door zorgverzekeraars.”

Hoe ziet dat er in de praktijk uit?

“Het programmabureau van Gedeelde Zorg ondersteunt de aangesloten zorg- en welzijnsorganisaties bij de samenwerking. Daarbij trekken we ook op met andere partijen die van belang zijn, zoals gemeenten, zorgverzekeraars, werkgeversverenigingen en onderwijsinstellingen. Neem als voorbeeld Campus Gouda: samen met de zorg- en welzijnsorganisaties, maar ook met onderwijsinstellingen, kijken we wat er nodig is om personeel aan te trekken, te behouden en op te leiden. Welke rol kan onderwijs daarbij spelen?

Dat zijn we met elkaar aan het verkennen. Campus Gouda heeft meegedacht en meegeschreven aan het onderdeel personeel in ons transformatieplan. En ook gekeken naar wat de Campus kan bieden in dat vraagstuk rondom de arbeidsmarkt.”

Wat is voor jullie de toegevoegde waarde van een Campus Gouda in deze regio?

“Campus Gouda slaat als het ware een brug naar de onderwijsinstellingen in de regio. In onze programma’s komt soms per onderwerp een duidelijke onderwijsbehoefte naar boven. En dan gaat het vaak om maatwerk. Mensen willen zich wel ontwikkelen, maar niet altijd vier jaar leren om een diploma te halen. Er is momenteel bijvoorbeeld een grote scholingsbehoefte op het gebied van acute GGZ-patiënten met verward of onbegrepen gedrag. Hoe kun je daar het beste mee omgaan? Welke samenwerkingsafspraken zijn er? Die kennis ontbreekt vaak nog. We zijn aan het kijken hoe we daar passend onderwijs voor kunnen ontwikkelen. Nu richt Campus Gouda zich vooral op hbo, maar op sommige vlakken moet dat wat meer los worden gelaten. Het is belangrijk om ook mbo-onderwijs aan te bieden, scholingen of werkplekleren.”

En andersom? Wat kan Gedeelde Zorg Campus Gouda bieden?

“Wij kunnen vanuit onze inhoudelijke programma’s heel duidelijk de opleidingsvraag, de behoefte naar boven halen. Zo zorgen we dat het onderwijs dat ontwikkeld wordt, goed aansluit op de wens van de praktijk en dat we daarbinnen de juiste prioriteiten kiezen. We kunnen ook de studenten van de hbo’s koppelen aan onze digitale innovatietrajecten. Een mooie manier om studenten aan onze regio te binden en de nieuwste kennis de regio in te brengen.”

Wat hoop je voor de toekomst?

“Natuurlijk hoop ik allereerst op goedkeuring van ons transformatieplan. Dat de seinen snel op groen staan en we onze plannen kunnen uitvoeren. We hebben commitment van alle aangesloten organisaties en de vijf gemeenten op het transformatieplan, dat is veel waard. Door over te gaan op de uitvoering kunnen we hopelijk de zorgvraag doen afnemen en de alsnog stijgende zorgvraag opvangen met elkaar. We kunnen niet wachten om met elkaar aan de slag te gaan!”

Praatplaat structuur transformatieplan Gedeelde Zorg