Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen

Vorig jaar is gestart met een project om het Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen op te richten. Een belangrijke stap daarbij is het creëren van een fysieke locatie. Te weten, de Gouwe Kerk. Naast een online platform is een ontmoetingsplek van toegevoegde waarde voor het delen van kennis over bodemdaling en funderingsproblemen, laten projectleider Alfred Busser en communicatie-adviseur Luuk Jacobs weten. “Het wordt tijd dat Nederland zich bewust wordt van de problemen rondom bodemdaling, en daar kan Campus Gouda bij helpen.”

Bodemdaling is een landelijk probleem op het gebied van veenweide, wegonderhoud, rioleringen, maar ook voor de woningen die op houten palen zijn gefundeerd. Busser: “Veel Nederlanders hebben een beeld van de zeespiegelstijging en dijken die verhoogd moeten worden. Maar bodemdaling is nog vrijwel onbekend. Het is een trage ramp die zich onder de grond afspeelt, uit het zicht. De echte deskundigen kennen dit probleem wel, maar de eigenaar van een woning moet hier ook van op de hoogte zijn en ook de gemeentes waar bodemdaling minder hoog op de agenda staat. Met ons kenniscentrum zijn we een soort katalysator. Wij helpen mee in het creëren van die bewustwording en anticiperen op mogelijke oplossingsrichtingen.”

Jacobs: “Van de zeven miljoen woningen in Nederland, heeft één miljoen te maken met funderingsproblemen. Veel eigenaren hebben hier geen zicht op. Als ze een scheurtje zien in een muur, zijn ze geneigd de kop in het zand te steken, want het kan wel heel duur worden. Als het echt misgaat, betekent het dat woningen niet meer bewoonbaar zijn, en volgens mij moeten er nou juist huizen bijkomen. Dus heel Nederland heeft er baat bij dat die woningvoorraad behouden blijft en in goede staat verkeerd.”

Een goede regenbui

Jacobs schetst voor de duidelijkheid het plaatje wat er allemaal onder bodemdaling valt. En dat zijn niet alleen funderingsproblemen, maar bijvoorbeeld ook de veenweidegebieden. “Om een koe te laten lopen in een veenweidegebied moet het waterpeil omlaag, maar hierdoor gaat het veen rotten. Dat is een natuurlijk proces waarbij co² vrij komt; de hoeveelheid in Nederland staat gelijk aan de uitstoot van twee miljoen auto’s. Dat waterpeil moet juist omhoog vanwege het klimaat, maar dan kan je er niet meer boeren zoals we dat gewend zijn. En tot slot nog: het onderhoud van wegen, riolen en straten is veel duurder in West-Nederland dan in de rest van ons land.” Alfred vult aan: “Gemeente Gouda betaalt vier keer zo veel aan wegonderhoud dan andere gemeenten. Laatst was er weer een goede regenbui geweest toen stonden grote delen blank. De stad Gouda heeft echt een probleem. Hoe kun je van je probleem je sterkte maken?”

Daar kan het kenniscentrum een grote rol bij spelen. Busser: “We bieden mensen een plek waar je kunt ervaren wat bodemdaling inhoudt, waar adequate kennis en innovatie beschikbaar is en waar je met elkaar in gesprek kan gaan over oplossingen.”

Toekomstbestendige manier

In het huidige onderwijssysteem wordt niet tot nauwelijks aandacht besteed aan bodemdaling. En daar komt Campus Gouda om de hoek kijken. Busser: “We leiden mensen ontzettend goed op om dijken te verhogen, maar we moeten ook gaan opleiden om op een toekomstbestendige manier met bodemdaling om te gaan. Het mooiste is als het terugkomt in verschillende opleidingen: bouw, ICT en techniek. Het moet meer geïntegreerd worden in het geheel, want het raakt zoveel vakken.”

Jacobs: “Het Living Lab Bodem & Technologie van Campus Gouda is wat dat betreft voor ons een cadeau, want het kenniscentrum heeft ook een onderwijsdoelstelling. Hoe mooi is het als we straks een fysieke plek hebben in Gouda waar mensen uit het bedrijfsleven, zoals bouwbedrijven, maar ook banken en verzekeringsmaatschappijen elkaar op één plek kunnen ontmoeten terwijl daar ook studenten aan het leren en aan het werken zijn. En allemaal rondom bodemdaling.”

Busser reageert tenslotte: “De bodem zakt harder dan de zeespiegel stijgt. We hebben mensen nodig die hieraan kunnen werken. Het Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen is uniek op dit gebied. Op het moment dat wij een fysieke plek hebben, dan hebben we de studenten van Campus Gouda ook iets moois te bieden: modern onderwijs op het gebied van bodemdaling.”